| Spis treści |
|---|
| Trochę taktyki |
| Zapis maksymalny |
| Zapis meczowy |
| Zapis Pattona |
| Porównanie |
| Wszystkie strony |
CZęść graczy, szczególnie na początku swojej drogi brydżowej, nie dostrzega różnic pomiędzy sposobem gry w turnieju na zapis maksymalny i na zapis meczowy. Wydaje im się bowiem, że grać trzeba po prostu dobrze.
W zasadzie trudno się z tym nie zgodzić, ale... Grać należy przede wszystkim skutecznie, tzn. grać tak, aby możliwie często wygrywać. W sumie przecież taki jest cel gry.
O co więc chodzi? Na co jeszcze powinniśmy zwracać uwagę stając do rywalizacji w zawodach brydża porównawczego?
* * * * *
Postarajmy się sformułować przesłanki do określonych zachowań w tych dwóch sytuacjach, czyli określić elementy wyboru optymalnej taktyki w konkurencji gry na zapis maksymalny i na zapis meczowy. Dodamy do tego jeszcze grę na zapis Pattona, którą osobiście bardzo bardzo lubię i żałuję, że tak rzadko tego typu konkurencje są organizowane.
* * * * *
Na wstępie warto zdać sobie sprawę z tego, czym w ogóle jest taktyka w brydżu?
W tym celu przytoczę definicję, kórą zaczerpnąłem z książki znakomitego teoretyka Zbigniewa Szuriga p.t. "Taktyka w meczu brydżowym", wydanej blisko 40 lat temu:
Taktyka to proces podejmowania decyzji w warunkach ryzyka.
Ryzyko determinuje zatem określone wybory. Z kolei skalę ryzyka określa prawdopodobieństwo.
Za najważniejszą składową procesu podejmowania decyzji w grze ekspert ów uznał wyznacznie prawdopodobieństwa, że występuje określony układ kart, a umiejętność oceny tego właśnie elementu gry za podstawową umiejętność taktyczną.
Istnieją jednak i inne obszary podejmowania decyzji w warunkach niepewności, które - choć w mniejszym stopniu - mają wpływ na uzyskiwane przez graczy wyniki.
W niniejszym tekście skupiamy sie na tym, jak system obliczania wyników w danej konkurencji wpływa na proces podejmowania decyzji - w sferze licytacji i rozgrywki.
* * * * *
Zapis Maksymalny
Charakteryzuje go to, że abstrahuje od wielkości różnic pomiędzy poszczególnymi zapisami w rozdaniu. O wyniku w tej punktacji decyduje najmniejsza nawet różnica zapisu w stosunku do zapisów osiągniętych przez innych graczy. Ocena wyniku dokonywana jest w kategorii: równy/lepszy/gorszy, nieważne o ile.
Podstawowe cechy:
- uzyskanie premii za dograną lub grę ze strefy szlemowej daje korzyść w porównaniu do graczy, którzy nie wylicytowali kontraktu w tej samej strefie;
- przegranie kontraktu zawyżonego, którego ryzyka nie podejmie większość graczy, daje bardzo zły zapis;
- celna kontra bardzo poprawia zapis, a w sytuacjach ewidentnych jej brak daje bardzo zły wynik;
- w strefie częściówki dążymy do uzyskania zapisu na swoją stronę;
- założenia są ważne tylko w licytacji dwustronnej (musimy ważyć ryzyka i ew. wynik przy kontrakcie granym przez nas albo przez przeciwników);
- nadróbka daje korzyść w relacji do graczy grających kontrakty w tej samej strefie i tych, którzy przegrali kontrakty zbyt napięte (wyższe);
- ze względu na wagę nadróbek obrońcy muszą skupić się na braniu każdej lewy, kosztem szukania niewielkich szans na obłożenie konraktu;
- jeśli gramy kontrakt nieoptymalny, dający potencjalnie gorszy zapis, niż spodziewamy się, że uzyska większość graczy, uzasadnione jest podjęcie znacznego nawet ryzyka, aby go poprawić;
Przykładowo, gdy grając 4♥ na 7 atutach widzimy, że na BA bierze się tyle samo lew. Możemy się zatem spodziewać bardzo złego wyniku (np. ~20%). Jeśli znajdziemy 11. lewę, to bardzo poprawimy swój rezultat (np. ~80%) Spodziewany zysk jest duży (+60%), a wielkość ewentualnej straty niewielka (-20%). W takiej sytuacji uzasadnione jest więc całkiem spore ryzyko.
- w sytuacji przedpartyjnej wpadki kosztują niewiele, dlatego nawet w strefie częściówki licytuje się na granicy -1/-2 stawiając przeciwników w trudnej sytuacji decyzyjnej - kontrować, czy licytować wyżej?
Można sformułować generalną zasadę: skoczna licytacja blokuje, wolniejsza znamionuje siłę, każe brać pod uwagę kontrę na kontrakt przeciwnika. Bardzo przydatne są konwencje typu Lebensohl.
- powyższe uwarunkowania powodują wzrost agresji w licytacji, ogrniczenie jej przestrzeni i częste kłopoty z odczytaniem prawdziwych wartości rąk.
Ogólne wytyczne:
- preferencja kolorów starszych i bez atu;
- wejścia do licytacji w założeniach popartyjnych muszą być solidne, odwrotnie w założeniach przedpartyjnych, ale to odbywa się , kosztem precyzji, powoduje niedoszacowanie sił strony broniącej;
- premia za dograną lub szlema (szlemika) nie jest warta znacznego ryzyka;
- obrony na minimalną nawet różnicę zapisu są bardzo opłacalne (np. wpadka za 100 przeciwko 2♠=)
- poprzedni warunek "wymusza" znacznie częstsze kontrowanie (pozwolenie przeciwnikom na grę obronną bez kontry przynosi zwykle znaczną stratę),
- w rozgrywce nadróbki mają bardzo duże znaczenie, które może uzasadniać podejmowanie dodatkowego ryzyka nawet nie ugrania kontraktu;
- w obronie należy odbierać swoje lewy, ograniczając ryzyko dania nadróbek rozgrywającemu;
- trzymając strefę dążymy do uzyskania zapisu na swoją stronę;
- o sukcesie w licytacji dwustronnej decydują mechanizmy porozumienia partnerów - kiedy kontrować karnie, a kiedy iść wyżej.
* * * * *
Zapis meczowy (IMP):
Decydujące znaczenie ma skala odchylenia od zapisu na innym stole (w meczu) lub od średniej zapisów na innych stołach (w turnieju par). Zapisy oscylujące w pobliżu średniej nie mają większego znaczenia. Ważny jest więc duży obrót, który robią wygrane ryzykownych kontraktów (najlepiej premiowanych) oraz przegrane (najlepiej przeciwników).
Podstawowe cechy:
- duża premia za wygranie kontraktu w strefie dogranej i szlemowej rekompensuje nawet znaczne ryzyko jakie się z tym może wiązać, ale muszą być sensowne granice tego ryzyka;
Jeżeli po partii zalicytujemy szlemika w kolor starszy, który ma 50% szanse realizacji (np. na impasie), to wartość oczekiwana tego kontraktu wyniesie (750+500+180)x50% - 100x50% - 650 = 15.
Środkowy składnik tego wyrażenia to wartość przy wpadce bez kontry, a ostatni to zapis, z którego zrezygnowaliśmy licytując wyżej (4/5 w starszy = 11 lew). Jak widać, wartość oczekiwana jest bardzo mała. Jeżeli przeciwnicy postawią kontrę (z czym należy się też liczyć z jakąś dozą prawdopodobieństwa) to wartość ta będzie jedszcze niższa, nawet do -35. Z takimi szansami oscylujemy zatem na samej granicy opłacalności.
Bardzo podobnie będą wyglądały wyliczenia w założeniach przedpartyjnych.
W takiej sytuacji pomocna jest ocena jak się zachowa "sala". Gra w stylu takim, jak większość przeciwników, redukuje co prawda potencjalne zyski ale i ogranicza tego samego rodzaju straty. Przeciwnie, gra przeciw "sali" może nam dostarczyć większych zysków, ale też naraża nas na większe straty.
Graniczne prawdopodobieństwadają, które IMP w dłuższej perspektywie dają pozytywny wynik to: 40% gra końcowa przed partią, 45% gra końcowa po partii oraz 50% szlemik; ale już 36% w przypadku popartyjnego szlema.
- bardzo ważne jest bezpieczeństwo gry; nie warto ryzykować dużego obrotu dla 1 imp;
- napięte obrony nie są opłacalne; przeciwnikom nie musi iść kontrakt, częściej nie pójdą wyżej i zadowolą się pewnym zapisem po swojej stronie;
- kontry niosą duże ryzyko spowodowania dogranej. Kontra na wychodzący kontrakt jest kosztowna, szczególnie jeśli daje premię za dograną;
Kontrując kontrakt końcowy na -1 zyskujemy 50 (1 imp) przed partią, a 100 (3 imp) po partii. Za to premie przeciwników za wygranie kontraktu 4 w starszy z kontrą wyniosą 170 ( 5 imp) przed partią, a 220 (6 imp) po partii. Kontra taka powinna więc opierać się na zdrowych podstawach. Ale wtedy z kolei zachodzi ryzyko, że spowoduje, iż rozgrywający bardziej zaasekuruje się przed złymi rozkładami i kontrakt może wygrać.
- obrońcy starają się obłożyć kontrakt ponosząc większe ryzyko, nawet kosztem wypuszczenia nadróbek.
Ogólne wytyczne:
- wielkość zapisu jest ważna, ale ważymy ją razem z ryzyiem;
- stosunkowo częściej "dopychamy" końcówki oraz chętnie, ale z większą ostrożnoscią, licytujemy szlemiki i szlemy; ważne też, jak dobrze czujemy się w rozgrywce;
Jeśli rozgrywamy słabo, to w sytuacjach ryzykownych możemy liczyć na dobry zapis grając pasywnie.
- jeśli jesteśmy w dobrym kontrakcie, to najważniejsze jest bezpieczeństwo jego wygrania;
- jeśli kontrakt jest zagrożony, to trzeba szukać każdej szansy, żeby go wygrać;
- nie należy podejmujmować obron "na ślepo", przeciwnikom nie zawsze idzie końcówka, którą zalicytowali (oni też grają bardziej ryzykownie);
- należy być ostrożnym z kontrowaniem karnie, kontrę wykorzystujmy w większym stopniu na szukanie szas do własnej gry.
* * * * *
Zapis Pattona
Ta metoda obliczania wyników polega na przyznawaniu części punktów za "maksy" i części za saldo, czyli za różnicę zapisów po swojej stronie i po stronie przeciwnika. Zapis za saldo przyznawany jest z kompletu rozdań granych na stole (w turnieju par). Proporcje pomiędzy punktacją za maksy i za saldo mogą być różnie ustalone.
Podstawowe cechy:
- ważne są nadróbki;
- ważne są gry premiowane;
- wiele w podziale salda zależy od przydzielonych rozkładów kart (wysokości zapisów);
Jeśli w zestawie jest zbyt wiele układów na zapisy częściowe, to suma zapisów będzie niewielka i łatwo o duże saldo w rozdaniu z grą premiowaną.
Ogólne wytyczne:
- szukać nadróbek, ale nie ryzykować tym przegrania kontraktu, szczególnie premiowanego;
- preferować kontrakty w kolory starsze i bez atu, ale bez dodatkowego ryzyka w grze premiowanej;
- strategię gry modyfikować w zależności od rozwoju sytuacji;
Jeśli np. przegraliśmy grę premiową i spodziewamy się dużej straty na saldzie, to szukajmy odrobienia strat w nadróbkach i kolejnych grach premiowych, nawet kosztem zwiększonego ryzyka.
* * * * *
Jak mogliśmy się przekonać, taktyka gry - w sferze licytacji i rozgrywki - będzie różna, w zależności od konkurencji, w której startujemy.
Jeśli więc chcemy być skuteczni w grze, to musimy brać te elementy pod uwagę.
Powinniśmy sobie zdawać sprawę i z tego, że taką samą wiedzę posiada zwykle nasz przeciwnik i ona determinuje również jego taktykę gry. Może to bardzo nam pomóc w ocenie jego zachowań.
Na zkończenie porównanie opisanych wyżej konkurencji.
| Aspekt | Zapis maksymalny | Zapis meczowy | Zapis Patoona |
| założenia | ważne w dwustronnej | zawsze ważne | zawsze ważne |
| preferencje kolorów | duża | niska | wysoka |
| nadróbki | bardzo ważne | mało ważne | ważne |
| bezpieczeństwo | mało ważne | bardzo ważne | ważne |
| ryzyko dla premii | unika się | podejmuje się | ograniczone |
| agresja w licytacji |
duża | niska |
umiarkowana |
| kontrowanie | częste | rzadkie | umiarkowane |
* * * * *
Zobacz również:
| « poprzednia |
|---|
